Verinnerlijking en Troost

Thomas van Kempen (1380 – 1471)

 

Bij wijze van troost heb ik enige devote gedachten in één boekje verzameld. Ik heb het een warm plekje in mijn hart willen geven, en het ingericht als een verlokkende weide, beplant met allerlei bomen en aantrekkelijk door prachtige bloemen.

Daar kan ik zo nu en dan naar binnen gaan om als de nood aan de man is over aanbevelingswaardige onderwerpen te lezen en die te overdenken.

 

Zo begint Thomas van Kempen zijn boek Alleenspraak der ziel.

Hij behoorde tot de Moderne Devotie. Dit was een hervormings-beweging, eind veertiende eeuw op Nederlandse bodem ontstaan,   om tegenwicht te bieden aan de grote misstanden die er op religieus en kerkelijk terrein heersten. De Moderne Devotie probeerde innerlijke vernieuwing te brengen. Haar initiator was Geert Grote. Hij wilde in een wereld van vervreemding, met ingesleten patronen en praktijken op religieus gebied, uiterlijk vertoon en streven naar eigenbelang, een sterk tegengeluid laten horen en een leven van verinnerlijking stimuleren.

 

Thomas volgde daarin met zijn geschriften zijn grote voorganger, door steun  en hulp te bieden aan mensen die zich open durfden te stellen voor een verinnerlijkt leven. Het was vanwege deze diep doorleefde troosteloosheid dat hij ‘bewonderingswaardig troostend voor beproefden en gekwelden’ was, volgens Thomas’ kroniek-schrijver.

 

‘Troost’ is het eerste woord van de Alleenspraak, waaruit we in deze cyclus teksten zullen lezen. Dit geschrift wordt  ook wel het ‘troostboek’ genoemd.  Met het woord ’troost’ raakt Thomas een snaar die alle eeuwen door in de spiritualiteit heeft getrild. De kern waar alles om draait is de vertroosting, die ervaren wordt wanneer Gods genade de ziel gevoelig raakt, aldus Kees Waaijman.

 

Wat kan voor ons nu troostrijk zijn? Hebben we  ‘goddelijke’ troost weer nodig?

Als dat zo is kan Thomas ons in de eigentijdse vertaling van de  Alleenspraak bij de hand nemen. Mogelijk gaat er ook in ons een snaar trillen en vinden we door aandachtig lezen iets van herkenning en steun op onze persoonlijke weg. We leven immers opnieuw  in een verwarrende, onzekere tijd waar misschien juist nu behoefte ontstaat aan troost die de ziel vervult.

Het boek is niet meer leverbaar; we maken gebruik van kopieën.

 

Dagen: Vijf donderdagen (13.00 – 15.30 u)

Data: 6 feb – 20 feb – 6 mrt – 20 mrt – 3 apr

Kosten: 55 euro

Begeleiding: Wil Simis-Goddijn en Riet Spierings