Spelen als geschenk
Een opgroeiend en spelend kind, kan dat een metafoor zijn voor het opdoen van nieuwe veerkracht in het leven?
Voor Christa Anbeek was haar spelende kleinzoon zo’n levende metafoor. Ze schreef het boek Voor Joseph en zijn broer over haar ontdekkingsreis in het leven als ‘overlevende’ van diverse zelfdodingen in haar directe familie- en vriendenkring. Na veel verdriet heeft ze het verlangen om weer voluit te kunnen leven en ze gaat op zoek naar nieuwe veerkracht. Kleine Joseph, waar zij oppas voor is en die ze observeert in zijn spel leert haar onbedoeld en onbewust om weer mee te bewegen met de stroom van het leven.
Nieuw leven verandert mij: een klein kind dat niet anders kan dan zich aan mij toevertrouwen, dat zich koestert in mijn aanrakingen. Een kind dat speelt, lacht en mij in zijn wereld betrekt. Ik word gelokt, verleid en uiteindelijk als in een golf meegesleurd.
Over die ervaringen schreef ze het boek Voor Joseph en zijn broer, dat als Beste Spirituele Boek 2019 gewaardeerd werd. Het juryrapport noemde het boek ‘een intens persoonlijke én tegelijkertijd filosofische verkenning van het belang van spelen. Door de confrontatie met het verlies van een vader en een broer aan een zelfgekozen dood is de schrijfster ervan doordrongen geraakt dat zonder het spelen individuele levens kunnen stranden, maar dat ook een samenleving ontwricht kan raken. In het boek koppelt zij indringende persoonlijke ervaringen aan filosofische beschouwingen’. Zulke ervaringen noemt ze ‘contrastervaringen’, onverwachte gebeurtenissen die het leven ontregelen en die een grote impact hebben op de voortzetting van dat leven. Hoe moet je of kun je na indringende en ontregelende ervaringen – verlies, rouw, verdriet, tegenslagen, conflicten of verwijdering – je dagelijks leven niet alleen weer oppakken maar ook ten volle leven?
Door de omgang met haar kleinzoon komt Christa Anbeek tot de vraag hoe zij weer kan leren spelen en zich zou kunnen ‘laven aan werkelijkheden die anders zijn dan de echte, maar die er wel degelijk toe doen’:
Spel is serieus en niet-serieus, is oppervlakkig en heeft ook diepgang, is spontaan en toch gebonden aan regels, fantasievol en verankerd in de echte wereld. Het is kinderlijk, maar ligt tevens ten grondslag aan veel grootse volwassen prestaties. (-) Maar je kunt spelen ook zien als een geschenk van God, dat het leven op aarde de moeite waard maakt.
In deze cyclus lezen en bespreken we samen dit boek, met als ondertitel Van overleven naar spelen en andere zaken van ultiem belang, en kijken wat dit voor ons eigen leven betekent.
Om mee te doen met de cyclus is het nodig om over het boek te beschikken.
Christa Anbeek, Voor Joseph en zijn broer. Van overleven naar spelen en andere zaken van ultiem belang. Uitgave Ten Have 2018, ISBN 978 90 259 0629 0. € 20,-
Dagen Vijf donderdagen (13.30 – 16.00 uur)
Data 6 feb – 20 feb – 5 mrt – 19 mrt – 2 apr
Kosten 50 euro
Begeleiding Joanne Kruijswijk Jansen en Wil Simis-Goddijn