Leven rondom een open ruimte

Onze abdij is gebouwd rond een groot leeg vierkant. Het centrum van onze gebouwen is onbezet. Niet de kerk, niet de eetzaal, niet de gemeenschapsruimte en ook niet de bibliotheek staan in het middelpunt, maar een lege binnentuin. We wandelen elke dag in het vierkant van de kloostergang rond die tuin. In dit centrum gebeurt niets. Het is onze long. Veranderen we van activiteit, dan moeten we noodgedwongen langs die binnentuin – dan herschikken we onze energieën. We elimineren de slechte. We ademen, denken aan niets en trekken verder met een verruimd hart. (Benoît Standaert)

 

Benoît Standaert (1945) is benedictijn van de Sint-Andriesabdij in Zevenkerken-Brugge. In binnen- en buitenland is hij betrokken bij vormings- en opleidingswerk. Onlangs schreef hij het boek Spiritualiteit als levenskunst. Met kennis van zaken, humor en het gezag van iemand die uit eigen ervaring en beleving spreekt, denkt hij in dit werk na over een levenskunst die jarenlang is getest binnen de muren van een abdij en die ook werkzaam is daarbuiten. Stevig geworteld in de gedegen benedictijnse traditie en met een grote openheid naar andere levensbeschouwingen, culturen en godsdiensten zoekt deze monnik kritisch en zo onvooringenomen mogelijk naar wijsheid en levenservaring. In zijn zoektocht koppelt hij eruditie en traditie aan actualiteit en huidige tijdgeest.

 

Door een groot aantal levenswijzen te beschrijven laat Benoît Standaert zien dat spiritualiteit een essentiële dimensie van het leven is, een ‘spirit’, een levenskracht die zin en vorm geeft aan het bestaan. Spiritualiteit is een ‘kunst’ die helpt het leven met al zijn mogelijkheden en onmogelijkheden te leven. Een kunst van aandacht, verwondering en verontwaardiging. Scholing in en toeleg op deze levenskunst wil structuur en beweging, orde en flexibiliteit, betrokkenheid en vrijheid aanbrengen.

 

In een praktisch en toegankelijk boek staat de schrijver stil bij verschillende elementaire levensvormen, zoals ademen, eten, slapen, glimlachen, klagen, lezen, wandelen, luisteren en zwijgen. Allemaal doorkijkjes, die het leven kunnen inspireren; handreikingen, die een tegenwicht kunnen vormen voor de prestatie- en consumptiemaatschappij. De auteur toont aan hoe je door ‘eenvoudige dingen’ zo volkomen mogelijk uit te voeren het leven in zijn onvolkomenheid zo goed mogelijk kunt leven. Hij verwijst naar een uitspraak van Rikyu, een Japanse zenmeester uit de zestiende eeuw: Het leven is onmogelijk. Laat ons iets mogelijks goed doen. Misschien maakt dit het leven toch mogelijk? Of met de woorden van Prediker (9, 10): doe wat je hand te doen vindt. Doe het met volle inzet… Doen wat op je weg komt en daar niet met een boog omheen lopen.

 

Aan de hand van Spiritualiteit als levenskunst én onze eigen inzichten en ervaringen proberen we – rondom een open ruimte − op het spoor te komen van een levenskunst die bij ons persoonlijke en maatschappelijke leven past. We lezen fragmenten uit dit boek met de bedoeling ons ermee uiteen te zetten en ons te laten gezeggen door de tekst, ook als deze weerbarstig is of ’als een graat in je keel blijft steken’. We gebruiken de uitgave: Benoît Standaert, Spiritualiteit als levenskunst. Alfabet van een monnik, Lannoo, Tielt 2010, 320 blz., ISBN 978 90 209 8823 9.

 

Dagen: Zes donderdagen (14.00–16.30 uur)

Data: 29 sep – 13 okt – 27 okt – 10 nov – 24 nov – 8 dec
Kosten: 60 euro
Begeleiding: Jetske Nicolaas en Vic Bos