De kleur van je hart

De kleur van je hart

Poëzie van Antjie Krog

 

Kijk, ik bouw voor mij een land waar huidskleur niet telt,
alleen verstand. Waar zwart en blank hand in hand

vrede en liefde brengen in mijn mooie land.

 

Antjie Krog, een jong Afrikaner meisje, publiceerde dit gedicht ‘Kyk, ek bou vir my ’n land’ in het schoolblad in 1970. Het is niet verwonderlijk dat het insloeg als een bom. Door haar eigen – blanke – omgeving werd ze gezien als een nestbevuiler. Een kind, opgegroeid in de Afrikaner-nationalistische ideologie, dat zomaar uit het niets een gedicht tégen apartheid ( en vóór seksuele vrijheid) durfde te publiceren! Schandelijk! Of moedig? Niet eerder was er een dichter geweest die zo duidelijk stelling nam en zo eerlijk en onomwonden haar mening over zichzelf en de wereld rondom haar tastbaar en zintuigelijk verwoordde. Persoonlijk ook in het politieke. Onomwonden ook tot in het pijnlijk persoonlijke.

In 1996 werd Antjie Krog hoofd van het team dat voor de Zuid-Afrikaanse radio verslag deed van de zittingen van de Waarheids- en Verzoeningscommissie. Hoewel Krog zich voorneemt nooit te dichten over de gruwelijkheden die ze hoort tijdens deze zittingen  zal ze dat later toch doen. Zo citeert ze letterlijk verhalen van de slachtoffers zonder commentaar, en giet die in een dichtvorm. Op die manier wordt de lezer gedwongen om de woorden van de slachtoffers zelf in de mond te nemen en valt hij voor even samen met het slachtoffer. Dat stemt tot nadenken. Zoals ze zelf nadenkt over haar plaats in het land, op de grond van de mensen van alle kleuren die haar dierbaar zijn. Zoals ze ook denkt en schrijft over “dingen waarover je natuurlijk nooit zou dichten.”  Poëzie hoeft niet alleen maar mooi en gepolijst te zijn.

In vijf dinsdagmiddagen verdiepen we ons in  haar poëzie, die persoonlijk is, zintuiglijk en sterk geëngageerd: ze dicht over het moederschap, het ouder worden en het bemind worden, maar ook over de diepe verbondenheid en de worsteling met de ongelijkheid en het racisme in haar land. Ze trekt daarbij alle registers open – haar stem is afwisselend woedend, kwetsbaar, hoopvol en radeloos. Haar werk is veelvuldig bekroond, onder andere met de prestigieuze Herzog-prijs, en Krogs dichterschap wordt vergeleken met zowel dat van Sylvia Plath als dat van Wislawa Szymborska.

 

Dagen                Vijf dinsdagen (14.00 – 16.30 u)

Data                  26 sep – 10 okt – 24 okt– 7 nov  – 21 nov

Kosten               50 euro

Begeleiding        Janneke Krijger en Cees Savelkouls