Ieder mens is uniek
Het is beslist waar, zoals de filosofen zeggen, dat het leven naar achteren moet worden begrepen. Maar ze vergeten de andere kwestie, dat het leven naar voren moet worden geleefd. (Søren Kierkegaard)
De belangstelling voor Kierkegaard (1813-1855) blijft onverminderd groot, al leefde hij in de eerste helft van de negentiende eeuw. Ook het afgelopen jaar zijn er weer nieuwe vertalingen van zijn werk verschenen. Kierkegaard heeft aangevoeld dat zijn gedachten furore zouden maken. Weliswaar op termijn. Want hij besefte dat hij met zijn beschouwingen over het leven pas lang na zijn dood begrepen zou worden. Met humor en zelfspot neemt hij daarom voorlopig machteloos genoegen met de rol van clown, die hij in zijn dagboeken beschrijft:
Toen er eens brand uitbrak achter de coulissen in het theater, rende de clown voor het voetlicht om terstond het publiek te waarschuwen. Maar dit dacht dat het een grap was en begon spontaan te applaudisseren. Hij herhaalde zijn waarschuwing, maar men jubelde nog harder. Zo gaat, me dunkt, heel de wereld ten onder: onder het algemeen gejubel van al die pientere koppen, die menen dat het een grap is.
Kierkegaard wordt de grondlegger van het existentialisme genoemd. Deze filosofische stroming legt de nadruk op het bestaan, de vrijheid en de eigen keuze. Een mens vormt zichzelf en zijn wereld. Hij is subject van zijn eigen bestaan.
Kierkegaard is een religieus denker die met beide benen op de grond staat. Hij houdt van paradoxen: volgens hem is het gewone leven een schipperen tussen tijd en eeuwigheid. Naarmate men evenwel de eeuwigheid in zijn leven van groter gewicht laat zijn, kan men een vastere koers varen.
Wij willen in de dagboeken van Kierkegaard lezen en daarover met elkaar in gesprek gaan. Deze filosoof is soms niet makkelijk. En daarom bij uitstek geschikt om samen te lezen, om hem te begrijpen en vooral om in gesprek te raken over ons eigen leven. Iedere keer blijkt weer hoe verrijkend het is naar aanleiding van de kwesties, die Kierkegaard aanreikt, te luisteren naar elkaars levenservaringen.
Als basis gebruiken we het boek Kierkegaard. Dagboeknotities, een keuze samengesteld, vertaald en van biografische inleidingen voorzien door drs. W.R. Scholtens met een voorwoord van prof. Dr. B. Delfgaauw, Uitgeverij Ten Have, Baarn 1971, ISBN 90 259 0078 X. Het boek is nog antiquarisch ( onder meer bij bol.com) verkrijgbaar. Voor degenen die niet in het bezit kunnen geraken van dit boek, zullen we tegen kostprijs kopieën van de leesgedeelten verstrekken.
Dagen: Vijf maandagen (14.00 – 16.30 uur)
Data: 21 jan – 4 feb – 18 feb – 4 mrt– 25 mrt
Kosten: 50 euro
Begeleiding: Riet Spierings en Krijn Kramer