En God zwijgt…

Wanneer de Zweedse econoom en diplomaat Dag Hammarskjöld (1905-1961) de Noor Trygve Lie opvolgt als secretaris-generaal van de Verenigde Naties, wordt hij door zijn voorganger verwelkomd met de woorden: Je volgt mij op in de meest onmogelijke baan die er op de wereld bestaat.

 

Bijna vijftig jaar later zegt de vorige VN-topman, de Ghanees Kofi Annan: Er bestaat voor een secretaris-generaal op een moment van een nieuwe uitdaging of crisis geen betere vuistregel dan zich af te vragen: ‘Hoe zou Dag Hammarskjöld gehandeld hebben?’

 

Ruim acht jaar lang zet Dag Hammarskjöld zich met hart en ziel in om de wereldorganisatie van de Verenigde Naties uit te bouwen tot een Centrum waarin geweldloze omgang van volkeren met elkaar voorop staat. Hammarskjöld ontpopt zich als een briljant bemiddelaar en een discrete leider met een grote uitstraling. Tijdens de Congo-crisis komt hij samen met vijftien andere inzittenden om bij een mysterieus vliegtuigongeluk in de buurt van Ndola, Noord-Rhodesië (het huidige Zambia).

 

In zijn woning in New York, waar het hoofdkwartier van de VN is gevestigd, treft men een manuscript aan, getiteld Merkstenen. Er is een brief bijgevoegd aan zijn vriend de Zweedse politicus Leif Belfrage. Deze brief eindigt als volgt: Als je vindt dat ze (deze aantekeningen) het waard zijn om gedrukt te worden, heb je het recht dat te doen, als een soort ‘witboek’ over mijn dialoog met mezelf – en God.

 

In dit vanaf 1925 bijgehouden spirituele dagboek wordt stap voor stap de levensweg getekend van een mens die verlangt naar een doel in zijn eigen bestaan, een mens die zoekt naar zin en met een zuiver gevoel en een warm verstand voortdurend uit is op een leven waarin intense betrokkenheid op de wereld en religieuze diepgang samengaan.

 

Pinksteren 1961, enkele maanden voor zijn plotselinge  dood, schrijft Dag Hammarskjöld: Ik weet niet wie – of wat – de vraag stelde. Ik weet niet wanneer zij gesteld werd. Ik herinner me niet dat ik antwoordde. Maar eens zei ik ja, tegen iemand – of iets. Vanaf dat moment heb ik de zekerheid dat het leven zinvol is …

 

Op een zestal middagen willen we door gezamenlijke bespreking vanMerkstenen de ervaring en het zoeken van Dag Hammarskjöld beter verstaan en tegelijk onze eigen ervaring en ons eigen zoeken op het spoor komen. Misschien wordt zo de stille wens van Hammarskjöld, die door velen wordt beschouwd als een mysticus, vervuld: Het kan immers voor de een of ander zin hebben om de weg van een leven te zien waarover de levende zelf niet wilde praten.

 

Meer dan veertig jaar na het verschijnen van de eerste editie van de Nederlandse vertaling heeft R.F.M. Boshouwers, dezelfde vertaler als toen, dit werk geheel herzien en waar nodig aangepast aan nieuwe inzichten. Het is deze vernieuwde uitgave die we bij de tekstlezing gebruiken: Dag Hammarskjöld, Merkstenen, Uitgeverij Ten Have, Kampen 2007, 175 blz., ISBN 978 90 259 5774 2.

 

Bij deze cyclus dient u rekening te houden met een wachtlijst i.v.m. het aantal mensen dat zich al heeft ingeschreven.

 

Dagen: Zes donderdagen (14.00 – 16.30 uur)

Data: 28 jan – 18 feb – 4 mrt – 18 mrt – 8 apr – 22 apr
Kosten: 54 euro
Begeleiding: Lia Vergouwen en Vic Bos