De mystieke liefde van Simone Weil

Teksten van de Franse filosofe en schrijfster Simone Weil (1909−1943) brengen ongemakkelijke onderwerpen ter sprake: de afwezigheid van God, dorst die tevens drinken is, ongeluk, onkerkelijkheid, christendom als slavengodsdienst. Maar deze thema’s zijn doortrokken van een mystieke liefde.

 

Al heel vroeg voelt zij zich betrokken bij mensen die lijden en onderdrukt worden, aanvankelijk in een marxistische, later veel meer in een universeel religieuze en vaak expliciet christelijke context. Zij ervaart zelf aan den lijve de fysieke dwang en de economische uitbuiting van de fabrieksarbeiders in Frankrijk. Tegen deze achtergrond doet zij in 1935 een indringende ervaring op bij een toevallig aanschouwde processie in Portugal. Zij schrijft daarover:

 

Het was aan het strand. De vissersvrouwen gingen in processie langs de boten; zij droegen kaarsen en zongen, ongetwijfeld zéér oude liederen, die van een hartverscheurende droefheid waren. Niets is in staat de indruk daarvan weer te geven. Ik had nog nooit zoiets schrijnends gehoord, behalve misschien het gezang van de mannen, die de schepen over de Wolga trekken. Daar had ik plotseling de zekerheid dat het christendom bij uitstek de godsdienst van slaven is, dat slaven wel christenen móéten zijn, en dat ik tot hen behoor.

 

Met dat besef van onderdrukking gaat zij totaal anders om dan bijvoorbeeld Nietzsche die om die reden de christelijke religie als een slavenmoraal veracht, of Marx die godsdienst beschouwt als opium van het volk. Voor Simone Weil is godsdienst de plek waar liefde kan groeien en waar kan blijven worden gezongen.

 

Aan de hand van haar vaak weerbarstige maar glasheldere teksten proberen we met elkaar te zien in welke mate Simone Weils zicht op Liefde in ons eigen leven tot ruimte en kracht kan leiden.

 

Dagen: Drie zaterdagen (11.00 – 16.30 uur)

Data: 11 sep – 9 okt – 6 nov
Kosten: 60 euro
Begeleiding: Frans Maas